جلسه‌اي با حضور چند نفر از مقامات قضايي استان از جمله مدير كل دادگستري يزد در روز چهارشنبه 3/4/88 جهت انجام مصاحبه با تعدادي از مديران مسئول و خبرنگاران نشريات محلي و سراسري در يزد برگزار گرديد در اين جلسه بعد از تلاوت آياتي از كلام الله مجيد و گرامي داشت ياد و خاطره شهداي هفتم تير 1360 و آيه الله شهيد بهشتي و در پي اظهارات رييس دادگستري و دادستان عمومي و انقلاب يزد نامبردگان به پرسشهاي مديران مسئول و خبرنگاران پاسخ دادند اينك توضيحاتي پيرامون اين جلسه پرسش و پاسخ به استحضار خوانندگان گرامي مي‌رسد.
الف – نموداري از آمار ورودي وخروجي پرونده‌ها در 4 سال اخير به خبرنگاران ارائه شد كه معمولاً حكايت از كاهش تعداد پرونده‌هاي ورودي و موجود در سال‌هاي اخير داشت.بيست درصد پرونده‌ها مربوط به تصادفات، 35/13درصد سرقت، 11درصد ضرب و جرح عمدي، 11/9 درصد مواد مخدر.
آمار پرونده‌هاي مربوط به چك در رديف هفتم قرار دارد و كمتر از يك درصد پرونده‌ها را مرگ مشكوك تشكيل مي‌دهد و با كمال تاسف آمار طلاق در استان در چند سال اخير رو به افزايش است و بنا به اظهار رييس دادگستري مفسد اقتصادي به مفهوم كلي و يا كلان در يزد نداشته ايم.
ب –رييس دادگستري در پاسخ سئوال يكي از مديران مسئول پيرامون بازداشت شدگان حوادث اخير و يا ضرب و جرح تعدادي از تظاهر كنندگان و شكستن شيشه بعضي از اتومبيل‌ها اظهار داشت: رسيدگي به اين امور در صلاحيت دادگستري نيست و اگر فرد يا افرادي مدركي درباره ضرب و جرح تظاهركنندگان دارند به دادسراي خاص نظامي وسازمان قضايي نيروهاي مسلح استان مراجعه نمايند، ضمناً تعداد بازداشت شدگان را يكصد نفر اعلام نمود و اظهار داشت بدون اينكه پرونده قضايي براي آنان تشكيل شود با اخذ تعهد آزاد شده‌اند ضمناً از شكسته شدن دست چند نيروي بسيجي و يا فرمانده نيروها در اين حوادث خبر داد.
يكي از خبرنگاران پرسيد چرا مجوز براي معترضين صادر نمي‌شود كه در محلي تجمع نمايند و نظريات خود را اعلام كنند.رييس دادگستري بعد از چند بار پرسش و پاسخ در اين زمينه گفت اگر اجازه نمي‌دهند مردم نبايد تجمع كنند و با عذرخواهي از خانم‌هاي حاضر در اين مصاحبه اخذ مجوز و عدم صدور اجازه راهپيمايي و تجمع را همانند موضوع ازدواج و رفتن به خواستگاري عنوان نمود گفت اگر خانمي به فردي بگويد من زن شما نمي‌شوم ....اصرار طرف مقابل ديگر موثر نخواهد بود و موضوع تمام شده تلقي مي‌گردد و بدنبال آن اظهار كرد گرچه اين قياس مع الفارق است !!
به نظر نمي‌رسد افرادي كه برابر با قانون اساسي جمهوري اسلامي بخواهند نظريات خود را در تجمعي آرام به دولتمردان اعلام كنند و يا در برابر حوادث پيش آمده نسبت به عملكرد عده‌اي اعتراض نمايند تشبيه نمودن اين مساله با امر ازدواج زن و مردي صحيح باشد و بيان اين مثل هيچ سنخيتي با يگديگر ندارد .
چون:اصل 27 قانون اساسي در اين زمينه مقرر مي‌دارد:«تشكيل اجتماعات و راهپيمائيها، بدون حمل سلاح، به شرط آن كه مخل به مباني اسلام نباشد آزاد است،در قانون اساسي لزوم كسب اجازه قبلي براي تشكيل اجتماعات و برگزاري راهپيمائيها ذكر نشده است....قانون احزاب مصوب سال 1360 نيز برگزاري راهپيمايي را منوط به كسب مجوز از وزارت كشور نكرده ولي تشكيل اجتماعات در ميادين و پارك‌هاي عمومي را با كسب اجازه قبلي از وزارت كشور مجاز دانسته است. تبصره 2 ماده 6 مقرر مي‌دارد:«برگزاري راهپيمائيها با اطلاع وزارت كشور بدون حمل سلاح در صورتيكه به تشخيص كميسيون ماده 10 مخل به مباني اسلام نباشد و نيز تشكيل اجتماعات در ميادين و پارك‌هاي عمومي با كسب مجوز از وزارت كشور آزاد است.
شايد تذكر اين مطلب نيز در اين جا خالي از لطف نباشد كه تبصره 2 فوق الذكر كه ابتدا در مجلس تصويب شد براي برگزاري راهپيمايي نيز كسب مجوز قبلي وزارت كشور لازم دانسته شده بود ولي شوراي نگهبان، اين قيد را مغاير قانون اساسي اعلام كرد و در نتيجه مجلس آن را اصلاح نمود و به صورت فوق درآمد كه صرفاً اطلاع دادن به وزارت كشور لازم است.»(1)
«بر اساس قانون اساسي هر جمعيتي كه براي برگزاري تجمعي در چارچوب قانون اساسي درخواست كند بايد از سوي وزارت كشور به آنها مجوز داده شود. ... وظيفه دستگاه‌هاي اجرايي كشور اين است كه به درخواست مردم پاسخ دهند و بگذارند كه صداهاي گوناگون در جامعه شنيده شوند زيرا وقتي راههاي قانوني را سد كنيم نبايد انتظار داشته باشيم كه مردم هم ساكت بمانند اين اعتراض‌ها شكل ديگري به خود مي‌گيرد و ممكن است در اين ميان عده‌اي هم كه روحيه خشونت طلبي دارند دست به آشوب بزنند.»(2)
«وقتي نهادهاي مسئول به وظايف قانوني خود عمل كنند و به درخواست كنندگان تجمع‌ها مجوز بدهند ناخودآگاه امنيت در جامعه تامين مي‌شود در اين صورت برگزاركنندگان تجمع هم قوانين را رعايت مي‌كنند شعارهايي كه در تجمع سر داده مي‌شود، كنترل مي‌شوند مهار جمعيت،زمان و مكان به آساني اتفاق مي‌افتد و به هيچكس هم آسيبي نمي‌رسد به هر حال برگزاري تجمع‌هاي غيرقانوني به دليل شانه خالي كردن مسوولان است اين اتفاق نه به نفع كشور است و نه به نفع مردم»(3)
ج - از نكات ديگري كه در جلسه مذكور مطرح گرديد:نصب بنرها و عكس‌هاي رييس جمهور صبح شنبه بعد از انتخابات در بعضي از ميادين و چهار راههاي يزد با نوشتن آياتي از قرآن مجيد بر روي آنها از جمله «و مكروا و مكرالله والله خير الماكرين»(5)و يا « و تعزمن تشاء .....» (6 )بود.
گرچه مدير كل دادگستري در پاسخ اعلام نمود توسط شوراي تامين استان يزد دستور جمع آوري بنرها صادر شده است اما چون مردم يزد شاهد اين تابلوها به مدت چند روز بودند نگارنده اين سطور لازم مي‌داند با مراجعه به يكي از تفاسير قرآن مطالبي را در اين زمينه به استحضار خوانندگان برساند.
«هنگامي كه پيغمبر اكرم (ص)مكه را فتح نمود، به مسلمانان نويد داد كه به زودي كشور ايران و روم نيز زير پرچم اسلام قرار خواهد گرفت، منافقان كه دلهايشان به نور ايمان روشن نشده بود و روح اسلام را درك نكرده بودند، اين مطلب را اغراق آميز تلقي كرده و با تعجب گفتند محمد(ص) به مدينه و مكه قانع نيست و طمع در فتح ايران و روم دارد در اين هنگام، آيه « و تعزمن تشاء .....» نازل شد....
در اينجا سئوال مهمي پيش مي‌آيد كه ممكن است از آيه فوق كساني چنين نتيجه بگيرند كه، هر كس به حكومتي مي‌رسد و يا از حكومت، سقوط مي‌كند، خواست خدا بوده و نتيجه اين سخن، امضاي تمام حكومتهاي جباران و ستمگران تاريخ....مي باشد.
به همين جهت در كلمات مفسران، براي حل اين اشكال توضيحاتي درباره آيه ديده مي‌شود از جمله اين كه: آيه مخصوص به حكومتهاي الهي است و يا مخصوص به حكومت پيامبر اكرم (ص)و پايان دادن به حكومت جباران قريش است.
در حقيقت آيه، بيدار باشي براي همه افراد و جوامع انساني است كه به هوش باشند و از وسائل پيروزي بهره گيرند، و پيش از آنكه عوامل ناصالح بر آنها چيره شوند و پست‌هاي حساس اجتماع را از دست آنها بگيرند، آنها همه سنگرهاي حساس را اشغال كنند»( 4)
خلاصه كلام آنكه در آن موقعيت ايجاب مي‌كرد بدنبال جوي كه پس از مناظره‌هاي كانديداها و طرح اختلاف نظر كانديداها درباره موضوعاتي از قبيل تورم و گراني، يك ميليارد دلار ديوان محاسبات، ادعا درباره حمايت‌هاي هاشمي رفسنجاني از ميرحسين موسوي يا اعتراض عده‌اي از فعالان سياسي به استفاده از بيت المال عمومي در مسافرت‌هاي تبليغاتي از طرف رييس و بعضي از وزراي دولت يا سخناني كه در گردهمايي حاميان دولت در ميدان ولي عصر تهران گفته شده ونظاير آن كه جو جامعه را تحت تاثير قرار داده بود.اي كاش دست اندركاران، مسئولان برگزاري انتخابات و حتي ياران رييس جمهور در يزد اجازه نمي‌دادند پلاكارد و بنرهايي از نوع آنچه ذكر گرديد در خيابانها و ميدان‌هاي شهر نصب گردد ويا شوراي تامين استان همانروز، دستورالعمل برداشتن پلاكاردها را صادر مي‌نمود.
نكته آخر اينكه موضوع نحوه تعامل دادگستري يزد با نشريات مستقل و در مواردي منتقد، در يكي دو ساله اخير همراه با نشر و چاپ مكاتبات و دفاعيات انجام شده، در مقاله‌اي ديگر و به وقت ديگري موكول مي‌گردد.
پينوشتها:
1- «مختصر حقوق اساسي جمهوري اسلامي ايران»، دكتر حسين مهر پور
- استاد دانشگاه شهيد بهشتي - صفحه 66 و 67
2-«روزنامه اعتماد ملي»، نقل از صفحه16 مورخ 3/4/1388،
ناصر قوامي رييس كميسيون حقوقي و قضايي مجلس ششم،
3- «همان»، حسين موسوي تبريزي رييس خانه احزاب ايران
4- تفسير نمونه – جلد دوم - صفحه 362 تا 67 زير نظر آيه الله ناصر مكارم شيرازي
5- آيه 54 سوره آل عمران
6- آيه 26 سوره آل عمران
- نویسنده : یزد فردا
- منبع خبر : خبرگزاری فردا
http://www.yazdfarda.com/news/af/17908/
سهشنبه 04,فوریه,2025